Spis treści
Produkty zbożowe zajmują ważne miejsce w codziennym menu malucha. Są one źródłem energii oraz wielu cennych składników odżywczych, są też dobrym sposobem na wprowadzanie glutenu. Jeśli jesteś na początku rozszerzania diety niemowlaka to zapewne zastanawiasz się jakie produkty wybrać dla swojego dziecka. Z artykułu dowiesz się, dlaczego kaszek zbożowych nie powinno zabraknąć w diecie malucha.
Dlaczego produkty zbożowe są ważne w diecie dziecka?
Produkty zbożowe są cennym źródłem węglowodanów złożonych m.in. skrobi, błonnika pokarmowego, białka roślinnego, witamin z grupy B oraz składników mineralnych np. żelaza, miedzi, magnezu1Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2013. Wartość odżywcza produktów otrzymywanych ze zbóż uzależniona jest od stopnia przemiału ziarna2Szajewska H., Horvath A., 2017. Żywienie i leczenie żywieniowe dzieci i młodzieży. Wydawca: Medycyna Praktyczna, 68-76.. Im bardziej oczyszczone ziarno, tym mniej zawiera ono błonnika i innych składników odżywczych3Diowksz A., 2008. Atrybuty zdrowotne pieczywa pełnoziarnistego. Przegląd Piekarski i Cukierniczy, 56, 11, 20-24.. Żywienie niemowląt i małych dzieci różni się jednak od żywienia dorosłych czy starszych dzieci: w diecie maluchów zalecane są różnego rodzaju produkty zbożowe, zarówno te oczyszczone, jak i pełnoziarniste4Weker H. (red.), 2016. O żywieniu i aktywności fizycznej dzieci. Prosto, nowocześnie, praktycznie. Wydawca: Miasto Stołczone Warszawa.. Warto pamiętać by razowe produkty zbożowe wprowadzać do diety malucha stopniowo, tak aby nadmiar błonnika nie powodował wzdęć5Socha, J. i inni, 2010. Żywienie dzieci a zdrowie wczoraj, dziś i jutro. Pediatria Współczesna. Gastroenterologia, Hepatologia i Żywienie Dziecka, 12, 1, 34-37.. Kaszki są typowym początkowym posiłkiem uzupełniającym6Stolarczyk A., Produkty zbożowe pod lupą dietetyka. Standardy Medyczne Pediatria, 2018, T. 15, 261-267.
W schemacie żywienia niemowląt wymieniane są jako jeden z pierwszych posiłków, jakie można podać maluszkowi przy rozpoczynaniu rozszerzania diety czyli w okolicach 5- 6. miesiąca7Szajewska H., Horvath A., Rybak A., Socha P., 2016. Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Standardy Medyczne, Pediatria, 13 ,9-24..
Rodzaje kaszek
Wprowadzając do diety małego dziecka kaszki możemy wybierać spośród tych gotowych, specjalnie przygotowanych dla niemowląt i małych dzieci oraz kasz tradycyjnych, drobnoziarnistych do których należy m.in. kasza manna, kukurydziana, orkiszowa czy ryżowa. W skład kaszek specjalnie przygotowanych dla dzieci wchodzą różnego rodzaju zboża, często dodatkiem są również owoce. Zbożowe kaszki dla dzieci dzielą się na mleczne, przygotowywane na ciepłej wodzie dobrej jakości oraz bezmleczne, które należy przyrządzać na bazie mleka mamy lub odpowiedniego dla wieku malucha mleka modyfikowanego.
Warto pamiętać, że przewagą kaszek dla niemowląt i małych dzieci (z oznaczeniem wieku) jest ich bezpieczeństwo. Wybierając tę kategorię żywności rodzic ma pewność, że jest to produkt najwyższej jakości8Poradnik żywienia niemowląt, Medycyna Praktyczna, Kraków 2014.
Zgodnie z prawem produkty te nie zawierają konserwantów, sztucznych barwników czy wzmacniaczy samku i dodatkowo muszą spełniać rygorystyczne normy, w przypadku owoców i zbóż nawet kilka tysięcy razy surowsze niż w przypadku żywności ogólnego przeznaczenia9ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych.10DYREKTYWA KOMISJI 2006/141/WE z dnia 22 grudnia 2006 r. w sprawie preparatów do początkowego żywienia niemowląt i preparatów do dalszego żywienia niemowląt oraz zmieniająca dyrektywę 1999/21/WE11 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 16 września 2010 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego!
Jest to niezwykle istotne, gdyż organizm dziecka w 1000 pierwszych dni jest wyjątkowo wrażliwy na wpływ czynników zewnętrznych.
Kaszka – naturalnie słodka
Wybierając kaszkę dla niemowlaka warto sięgać po tę, która zawiera cukry naturalnie występujące w produkcie, pochodzące ze zbóż, owoców czy mleka. Podawanie niesłodzonych i niesolonych pokarmów zaleca się nie tylko z powodu długofalowego wpływu na zdrowie dziecka, ale także kształcenia właściwych przyzwyczajeń i preferencji żywieniowych w późniejszym życiu12Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Pediatria, 2014, 11.3 321-338. Warto zatem wybierać produkty, które w składzie nie mają wymienionych: cukru, sacharozy, miodu, syropu glukozowego, fruktozy czy innych cukrów dodanych. Maltodekstryna, wbrew powszechnej opinii, nie posiada właściwości słodzących, jest dodawana w małych ilościach ze względów technologicznych np. ułatwia proces suszenia owoców czy sprawia, że nie powstają grudki13Tur Wioletta i wsp., Charakterystyka maltodekstryn otrzymanych ze skrobi ziemniaczanej przy uzyciu preparatow amylolitycznych. Żywność Nauka Technologia Jakość, 2004, 11.4: 79-94. Czasem przy czytaniu etykiety produktu oznaczonego „bez dodatku cukru i soli” może być dla nas zaskoczeniem pozycja cukry czy sód w tabeli wartości odżywczej. Dzieje się tak dlatego, że pozycja cukry w tabeli obejmuje nie tylko dodany cukier, ale też cukry występujące naturalnie w owocach (np. fruktozę) czy mleku (np. laktozę). Dlatego główną wskazówką w poszukiwaniu kaszki bez dodatku cukru jest lista składników.
Idealne śniadanie dla maluszka
Wartościowe śniadanie powinno zawierać produkty zbożowe, porcję owoców i warzyw oraz porcję produktów mlecznych14Weker H. (red.), 2016. O żywieniu i aktywności fizycznej dzieci. Prosto, nowocześnie, praktycznie. Wydawca: Miasto Stołeczne Warszawa.. Ziarna zbóż to doskonałe źródło węglowodanów – ważnych dla nauki i wzmożonej koncentracji15Jarosz M., Normy żywienia dla populacji polskiej, IŻŻ, Warszawa, 2017.
Dodatkowo ze względu na wartość energetyczną i odżywczą (dodatek witamin i składników mineralnych) kaszki mleczne są pełnowartościowym posiłkiem i świetnie sprawdzą się jako propozycja śniadaniowa dla dziecka. Pamiętaj, że regularne spożywanie śniadań to jeden z prawidłowych nawyków żywieniowych, którego warto uczyć dziecko już od samego początku. Podawanie kaszki na kolację również jest dobrym pomysłem, ponieważ stanowią sycący posiłek. Zawierają skrobię, która jest dobrze trawiona i powinna być (oprócz laktozy z mleka mamy) podstawowym węglowodanem w żywieniu dzieci16Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia, Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2013.
Żywienie niemowląt i małych dzieci
Wprowadzone zmiany zostały zapisane.